Η νέα οικολογική καταστροφή στο Σαρωνικό

  Με αφορμή το πρόσφατο ατύχημα  σχετικά με την βύθιση του δεξαμενόπλοιου " Αγ. Ζώνη " , οι μαθητές της Α΄Λυκείου του σχολείου μας που παρακολουθούν το μάθημα των Φυσικών πόρων, χωρίστηκαν σε ομάδες και ανέλαβαν να συγκεντρώσουν πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό  σχετικά με το θέμα (συγκέντρωση στοιχείων από δημοσιεύματα για το ατύχημα , αναφορά στις επιπτώσεις που έχει στο περιβάλλον, σκέψεις και προτάσεις για την επίλυση του προβλήματος)
 Στη συνέχεια αφού επεξεργάστηκαν το υλικό που συγκέντρωσαν στην ομάδα τους,  δημιούργησαν ένα άρθρο  για την σχολική μας εφημερίδα .


ΤΜΗΜΑ Α1-Α4


 
Ομάδα 1

Η νέα οικολογική καταστροφή στο Σαρωνικό η οποία πήρε τεράστιες διαστάσεις.

Πανικός έχει προκληθεί τις τελευταίες μέρες μετά από τη βύθιση του δεξαμενόπλοιου << Αγ. Ζώνη >> στις ακτές του Σαρωνικού. Σύμφωνα με πληροφορίες το πλοίο στην αρχή είχε δηλώσει πως είχε φορτώσει μια συγκεκριμένη ποσότητα καυσίμων, ενώ στο τέλος αποδείχτηκε ότι τα καύσιμα ήταν περισσότερα. Η πλοιοκτήτρια εταιρία πριν από λίγα χρόνια είχε ελεγχθεί για λεπτομέρεια αλλά τελικώς απηλλάγη από τις κατηγορίες. Ερωτήματα προκαλεί επίσης το γεγονός ότι κανονικά στο πλοίο θα 'πρεπε να επιβιβάζοταν τα 2/3 του συνόλου των μελών του πληρώματος όμως στη πραγματικότητα επιβιβάστηκαν μόνο δυο μέλη, πράγμα που δεν βοήθησε στην άμεση λύση του προβλήματος. Σταμάτησε η απάντληση των καυσίμων μετά την εμπλοκή πιστοποιητικών αξιοπλοίας του δεξαμενόπλοιου, όμως νέο πλοίο πρόκειται να συνεχίσει τις εργασίες απάντλησης. Η βαρύτητα του γεγονός αυτού ήταν τόσο μεγάλη που συζητήθηκε και στη Βουλή. 
Ομάδα 2 
Οι επιπτώσεις της πετρελαιοκηλίδας στην καθημερινότητα μας
Μια μόλυνση σαν αυτή έχει τεράστιες αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον, την αλιεία και τη διατροφική αλυσίδα. Το υπουργείο υγείας εξέδωσε ανακοίνωση πως η ρύπανση από τη πετρελαιοκηλίδα θα περάσει στην τροφική αλυσίδα. Επίσης τα συστατικά του πετρελαίου περιέχουν μια ποικιλία ενώσεων που είναι τοξικές  για τους θαλασσινούς οργανισμούς.
Πιο ευαίσθητα στη ρύπανση είναι τα αυγά των ψαριών αφού το πετρέλαιο προκαλεί διαταραχές στην ανάπτυξή τους. Μεγάλο πρόβλημα θα έχουν οι ψαράδες καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των αυγών των ψαριών δεν θα αναπτυχθούν λόγω της καταστροφής που δημιουργεί το πετρέλαιο. Έτσι τα έσοδα τους θα μειωθούν λόγω των μικρών ποσοτήτων των ψαριών. 
Το στρώμα πετρελαίου στην επιφάνεια της θάλασσας μειώνει την ανανέωση του νερού με το οξυγόνο. Εμποδίζει ακόμα τις ακτίνες του ήλιου να φθάσουν στα βάθη της θάλασσας περιορίζοντας  την φωτοσύνθεση των φυτικών οργανισμών. Έτσι υπάρχει μείωση της χλωρίδας
Ομάδα 3

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΚΗΛΙΔΑΣ

Είναι επιτακτική ανάγκη για την άμεση αντιμετώπιση της πετρελαιοκηλίδας.  
Υπάρχουν τρεις βασικοί μέθοδοι για να αντιμετωπιστεί:
Αρχικά, ο μηχανικός καθαρισμός είναι η πιο φιλική προς το περιβάλλον μέθοδος. Με αυτό διαχωρίζεται μηχανικά το πετρέλαιο από το νερό. Πραγματοποιείται με τη φύση πλούτο πραγμάτων για να μην εξαντληθεί το πετρέλαιο, αλλά και για την επεξεργασία του επιφανειακού θαλάσσιου νερού. Στις μεγάλες πετρελαιοκηλίδες είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν πλοία με δίδυμη καρίνα για να διαχωριστεί και να συνέλθει το πετρέλαιο από το νερό.
            Η δεύτερη μέθοδος είναι η χημική όπου χρησιμοποιούνται χημικά μίγματα οργανικών διαλυτών. Για να χρησιμοποιηθεί αυτή η μέθοδος πρέπει να υπάρξει μεγάλη προσοχή, γιατί υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί τεράστια καταστροφή στο θαλάσσιο οικοσύστημα.
            Μέθοδος είναι η καύση του πετρελαίου, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αφού γίνει η διαρροή του πετρελαίου γιατί εξατμίζονται γρήγορα τα πτητικά του στοιχεία. Αυτή η μέθοδος όμως δεν είναι και τόσο  ωφέλιμη εφόσον προκαλεί μεγάλη ατμοσφαιρική ρύπανση.
Άλλοι τρόποι αντιμετώπισης είναι οι εξής:

1. Απάντληση πετρελαίου από το βυθισμένο καράβι για να σταματήσει η ρύπανση
2. Αυστηρός έλεγχος στα καράβια που μεταφέρουν καύσιμα
3. Συντονισμός των αρχών για να λυθεί σύντομα το πρόβλημα
4. Χρήση χημικών διασκορπίστηκαν ουσιών (ΧΔΟ)
5. Προστασία της πανίδας που ζει στις κοντινές ακτές
6. Καθαρισμός των ακτών από το πετρέλαιο

           
Ο καθαρισμός της ακτής είναι απαραίτητο να ξεκινήσει όσο πιο σύντομα μετά τη διαρροή γίνεται, γιατί το πετρέλαιο κολλάει περισσότερο σε βράχια και στην άμμο. Γίνεται συνήθως σε τρία στάδια:

1. Συλλέγεται μεγαλύτερη ποσότητα του πετρελαίου (για να μην παρασυρθεί πίσω στη θάλασσα)
2. Απομακρύνεται το υπόλοιπο πετρέλαιο και το μολυσμένο υλικό της ακτής με μεγάλες ποσότητες νερού χαμηλής πίεσης
3. Γίνεται ο τελικός καθαρισμός και η απομάκρυνση των τελευταίων κηλίδων. (Σε κάθε περίπτωση πρέπει να διασφαλίζεται ότι ο καθαρισμός δεν θα προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά)

             Για τον καθαρισμό των ακτών η πιο φιλική μέθοδος είναι η χρήση απορροφητικών υλικών όπως το άχυρο ή η ξερή βλάστηση, για να προσροφήσουν το πετρέλαιο. Αν στην ακτή υπάρχουν φύκια τότε το περισσότερο πετρέλαιο εγκλωβίζεται σε αυτά και έπειτα τα φύκια πρέπει να κοπούν και να απομακρυνθούν το συντομότερο.

  
ΤΜΗΜΑ Α2-Α5

Οικολογικοοικονομική τραγωδία στον Σαρωνικό 

Η θάλασσα βάφτηκε μαύρη σε ένα μεγάλο τμήμα του παραλιακού μετώπου της Αττικής που βρέχεται από τον Σαρωνικό.

 
Ομάδα 1 
Το σημαντικότερο συμβάν στον ελληνικό χώρο τον τελευταίο καιρό είναι οι συνέπειες της βύθισης του δεξαμενόπλοιου "Αγία Ζώνη ΙΙ" στις ακτές της Σαλαμίνας.
Το δυστύχημα έγινε στης 14 Σεπτεμβρίου και έχει στιγματίσει την ελληνική κοινωνία σε απερίγραπτα οικονομικά, κοινωνικά αλλά κυρίως οικολογικά επίπεδα.
Βέβαια, όπως πάντα σε αυτή τη χώρα, ευθύνες και κατηγορίες ρίχνονται από όλες τις πλευρές χωρίς κάποιος να αναλαμβάνει την ευθύνη για την καταστροφή.
Από την μία πλευρά έχουμε τον ιδιοκτήτη του δεξαμενόπλοιου να ισχυρίζεται σε δημόσια τηλεόραση πως η βύθιση του δεξαμενόπλοιου δεν ήταν ο λόγος της καταστροφής.
Από την άλλη πλευρά, για ακόμα μια φορά, έχουμε το ελληνικό κράτος το οποίο μέσω του υφυπουργού ναυτιλίας ισχυρίζεται πως σε είκοσι μόνο μέρες όλα θα είναι όλα υπό έλεγχο. Βέβαια είκοσι μέρες μετά το συμβάν έχουν ήδη περάσει χωρίς να έχουν σημειωθεί ιδιαίτερες βελτιώσεις.
Σχόλια για την οικολογική καταστροφή και την ανικανότητα του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας έχουν γίνει σε παγκόσμιο επίπεδο με την WWF(WorldWildlifeFund)να κριτικάρει το ελληνικό κράτος δηλώνοντας πως μία χώρα με μεγάλη θαλάσσια κυκλοφορία φαίνεται ανέτοιμη να δράσει έγκαιρα. Παρόμοια σχόλια έχουν γίνει και από την Greenpeace η οποία μάλιστα προσπαθεί μέσω εκστρατείας συλλογής υπογραφών με στόχο έναρξης διαδικασίας απορρύπανσης στην θαλάσσια περιοχή που έχει μολυνθεί.
Ομάδα 2
Τα σημάδια  της πετρελαιοκηλίδας άρχισαν να εμφανίζονται  στις ακτές της Αττικής, οι οποίες βρέχονται από το Σαρωνικό. Σε αντίκτυπο στον άνθρωπο οι επιστήμονες αναρωτιούνται και ξεκινούν με την επισήμανση ότι σχετίζονται από την επιρροή της ψυχολογίας των κατοίκων στις περιοχές που πλήχθηκαν από την πετρελαιοκηλίδα.
Το πρόβλημα της πετρελαιοκηλίδας δεν θα επιφέρει προβλήματα μόνο στον τομέα της υγείας των κατοίκων στις περιοχές που πλήχθηκαν. Σε μεγάλο κίνδυνο βρίσκεται ολόκληρη η κοινότητα μέσω των αλιευμάτων, μπορούν να φτάσουν τοξικά απόβλητα ή ουσίες στα στομάχι μας. Για να μην συμβεί αυτό πρέπει οι αλιείς στην ευρύτερη περιοχή να μην ρίχνουν τα δίχτυα τους για μερικές εβδομάδες ή και μήνες. Για αρκετό ποσοστό του πληθυσμού η αναψυχή στην παραλία με όποιο τρόπο ήταν μία μη κερδοφόρα διέξοδος από’ τη ρουτίνα, ενώ τώρα δεν μπορούν να ψυχαγωγηθούν. Από τα αποτελέσματα των χημικών αντιδράσεων του πετρελαίου που έχει καταφτάσει στην ακτογραμμή ελκύονται διάφορα αέρια όπως το διοξείδιο του άνθρακα. Αυτό μας αποδεικνύει ότι άτομα με αναπνευστικά προβλήματα μπορεί  να έχουν πτώση.   
Ομάδα 3
Η μέθοδος που θα χρησιμοποιηθεί για τον καθαρισμό των ακτών θα αποφασιστεί
μετά από μια σειρά παραγόντων, στους οποίους περιλαμβάνονται
● Ο τύπος και η ποσότητα πετρελαίου που χύθηκε.
● Ο τύπος της ακτής που προσβλήθηκε
● Η εποχή.
● Οι καιρικές συνθήκες
Οι βασικότερες μέθοδοι είναι
● Περισυλλογή πετρελαίου και των υλικών που προσβλήθηκαν από αυτό.
● Καύση πετρελαίου και των υλικών που έχουν προσβληθεί από πετρέλαιο.
● Αποικοδόμηση πετρελαίου με την επίδραση φυσικών φαινομένων.
Για την αποφυγή της επέκτασης της πετρελαιοκηλίδας στις ακτές μπορούμε να ελέγχουμε
την κίνηση και την εξάπλωση του πετρελαίου με τη χρησιμοποίηση φραγμάτων όπου είναι
δυνατό. Παρόλα αυτά, τα πλωτά φράγματα πιθανόν να επιφέρουν ικανοποιητικότερο
αποτέλεσμα αφού έχουν κατασκευαστεί με αυτόν τον σκοπό.
Επίσης μια ανορθόδοξη αλλά αποτελεσματική λύση έδωσε μια εταιρία. Εκμεταλλεύτηκε την ικανότητα της τρίχας να τραβάει τις λιπαρές ουσίες. Έτσι μαζεύουν τα μαλλιά που περισσεύουν από τα κομμωτήρια και τα επεξεργάζονται μετατρέποντας τα σε επιφάνειες σαν χαλιά.  Ύστερα απλώνουν τα τριχωτά χαλιά στην επιφάνεια της πετρελαιοκηλίδας με αποτέλεσμα το πετρέλαιο να προσκολλάται σε αυτές τις επιφάνειες. Στη συνέχεια  συλλέγει τα πετρελαιο-χαλιά και καλλιεργεί πάνω τους έναν μύκητα ο οποίος τρώει το πετρέλαιο και μέσα σε δώδεκα εβδομάδες τα πάντα μετατρέπονται σε χώμα το οποίο μπορεί να πεταχτεί με ασφάλεια στην ύπαιθρο. Επιπλέον το πετρέλαιο μπορεί να περισυλλεχθεί και καθώς τα χαλιά βγαίνουν από την θάλασσα αφού ένα συμπαγές στρώμα πετρελαίου θα έχει δημιουργηθεί στην επιφάνεια του νερού.

 ΤΜΗΜΑ Α3 
ΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΟΝ ΣΑΡΩΝΙΚΟ






Ομάδα 1 
Η βύθιση του δεξαμενόπλοιου<<Αγία Ζώνη>>το πρωί της Κυριακής 10 Σεπτεμβρίου 2017, που περιείχε μαζούτ, στον Σαρωνικό, είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί ρύπανση στις παραλίες της Σαλαμίνας, από την Κυνοσούρα ως τα Σελίνια και να δημιουργηθεί πετρελαιοκηλίδα , που αργότερα έφτασε στην Φρεαττύδα , στις παραλίες των νότιων προαστίων και στο Καβούρι.
     Σύμφωνα με πληροφορίες δύο εταιρίες έχουν αναλάβει τις εργασίες απορρύπανσης, αν και, όπως σημειώνουν σε σχετική ανακοίνωση πολλοί εμπειρογνώμονες, θα χρειαστεί χρόνος. Πάντως, οι εταιρίες διαβεβαίωσαν ότι θα επαναφέρουν τις ακτές και τη θάλασσα σε πρότερη κατάσταση.
     Η οικολογική και ακτιβιστική οργάνωση  Greenpeace μάζεψε όλες τις απορίες σχετικά με τη διαρροή πετρελαίου και την μόλυνση στον Σαρωνικό.
     Το δεξαμενόπλοιο, όπως προέκυψε από έρευνες, μετέφερε 2.200 μετρικούς τόνους fuel oil και 340 μετρικούς τόνους marine gas oil, τους οποίους είχε φορτώσει από τα διυλιστήρια του Ασπρόπυργου. Η ρύπανση από τα πετρελαιοειδή και  την πίσσα εκτείνεται σε μήκος 1,5 χλμ.
     Περιμετρικά από το βυθισμένο δεξαμενόπλοιο έχουν ποντιστεί δύο σειρές πλωτά φράγματα, ενώ ιδιώτες δύτες συμβάλλουν στις εργασίες στεγανοποίησης προκειμένου στη συνέχεια ιδιωτικό συνεργείο να προχωρήσει στην άντληση καυσίμων.
     Τα αίτια της βύθισης δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί, ωστόσο πληροφορίες που θα διερευνηθούν και από τον πραγματογνώμονα, κάνουν λόγο για εισροή υδάτων στο μηχανοστάσιο. Σύμφωνα με μαρτυρίες μελών των πληρωμάτων των πλοίων που έφθασαν, το δεξαμενόπλοιο άρχισε να βυθίζεται με την πρύμνη. Σίγουρα όμως η βύθιση του δεξαμενόπλοιου και η ρύπανση που έχει προκληθεί είναι ένα θέμα που θα μας απασχολήσει πολύ γιατί οι συνέπειές του είναι μεγάλες.
Ομάδα 3
ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Λαμβάνοντας υπόψη μας τις σοβάρες συνέπειες προτείνουμε τους εξής τρόπους αντιμετώπισης.

• ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΚΑΘΑΡΙΣΜΌΣ---Ο μηχανίκος καθαρισμός στηρίζεται στον διαχωρισμό του πετρελαίου από την επιφάνεια της θάλασσας.Πραγματοποιείται με πλωτά φράγματα και έτσι περιορίζεται το μέγεθος της πετρελαιοκήλιδας. Απαραίτητη προυπόθεση η θάλασσα να είναι ήρεμη.
• ΧΗΜΙΚΉ ΜΈΘΟΔΟΣ---Στην χημική μέθοδος διάφορα χημικά διασκορπιστήκα βοηθούν στην απομάκρυνση και στην βύθιση της πετρελαιοκηλίδας και του νερού.Η μέθοδος αυτή είναι πιθανόν να προκαλέσει μεγαλύτερη καταστροφήαπό ότι μόνο του το πετρέλαιο για αυτό πρέπει να ψεκάζονται από πλωτά ή αεροπλάνα.
• ΜΈΘΟΔΟΣ  ΕΠΙ ΤΌΠΟΥ ΚΑΥΣΗΣ---Η μέθοδος της επί τόπου καύσης για να πραγματοποιηθεί χρειάζεται πυρομαχικά φράγματα.Η μέθοδος αυτή πρέπει να εφαρμοστεί αμέσως πριν εξατμιστούν τα πτητικά συστατικά του πετρελαίου .Οι χαμηλές θερμοκρασίες και οι δυνατοί άνεμοι αναστέλλουν την καύση. Ο καπνός όμως μπορεί να προκαλέσει ατμοσφαιρική ρύπανση για αυτό δεν συνιστάται αυτή η μέθοδος.

  
Πηγές
https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/5479/3/02_chapter_2.pdf
https://eclass.teiath.gr/modules/document/file.php/NAFP151/%CE%95%CE%A1%CE%93%CE%91%CE%A3%CE%99%CE%95%CE%A3/%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%B5%CF%84%CF%8E%CF%80%CE%B9%CF%83%CE%B7%20%CF%80%CE%B5%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%BB%CE%B1%CE%B9%CE%BF%CE%BA%CE%B7%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B1%CF%82.pdf
http://prinosoil.blogspot.gr/2016/03/blog-post.html
http://www.itopf.com/knowledgeresources/documents-guides/response-techniques/shoreline-clean-up-and-response/